Hepimiz biliriz Amerikan dış politikası'nın acımasızlığını. Özgürlük ve bağımsızlık getirmek uğruna ne insanların öldüğünü ne canların yakıldığını. Bu yazımız da Amerika'nın kuruluşunu nereden geldiğini, nasıl küresel bir güç olduğunu biraz daha detaylı bir biçimde anlatacağız.Haydi başlayalım;
![]() |
Kristof Kolomb (1451-1506) |
ABD yani Amerika Birleşik Devletleri'nin esas kökenlerinde, Avrupa'dan İngiliz sömürgeciliği tarafından getirilen kolonilerinin bağımsızlığı yatar aslında. Şimdi, bu İngiltere ki bildiğiniz üzere Osmanlının ve tüm dünyanın başına beladır bunların sömürgeciliği, Amerika kıtasına getirip kolonileşme adına insan bırakıyor ki genişleyelim burada da bizden birileri olsun ticaret yapalım, burada ki doğal kaynakları alalım (şu bilgiyi ekleyelim Amerika kıtasında hatrı sayılır derece de altın ve gümüş kaynakları var) işleyelim kimseye bırakmayalım diyorlar. Daha sı İngiltere ye gelmeden önce 1492 yılında C.Colombus adlı kaşif amcamız burayı keşfediyor. Kendisi de Cenovalı yani İtalyan kökenli. İspanya kralının himayesinde burayı İspanya için hem keşfediyor, hemde sömürmesine vesile oluyor. Bununla beraber sırasıyla İspanya. Portekiz 17.yüzyılda Hollanda Fransa ve en sonunda İngiltere buraya deyim yerindeyse çöküyor.
Bu sömürgeci büyük devletler, bunları yaparken e burada da yaşayan yerli halklar var. Mesela Aztekler, Mayalar, İnkalar gibi. Avrupalı devletler buraya ayak bastığından itibaren, buraya kendi kültürlerini, dinlerini, ekonomik ve siyasi çıkarlarını yerleştirmeye çalışıyorlar kıta Amerikasına. E tabi diğer halklarda dayanma gücü kalmıyor, Avrupalılar alttan girip üstten çıkıyor, bu halklar ya asimile olup sisteme ayak uyduruyor, ya da tamamen yok oluyorlar. Şunu da belirtelim asimile olup sisteme ayak uyduranlar öyle toprak ağası büyük adam falan olamıyorlar resmen kölelik sistemine ayak uyduruyorlar bildiğiniz köle oluyorlar. Avrupalılar Afrika dan getirdiği köleleri de bu halklarla harmanlayıp kölelik sistemini burada da kuruyorlar ve milyonlarca köle Avrupalı asillerin ve toprak sahiplerinin arazilerinde çalışmaya başlıyor. Size güzel bir örnek vereyim; Amerika Birleşik Devletlerinin üçüncü başkanı Thomas Jefersson'un o dönemde Virginia da bulunan çiftliğinde yüzlerce köle çalışıyordu mesela.
Neyse konumuza dönelim. E tabi şimdi yıllar geçtikçe bu koloniler belli bir ekonomik, sosyolojik,otonom ve siyasi yapıya sahip oluyorlar. 13 İngiliz kolonisi bu koloniler arasında bunları en iyi oturtan ve en iyi uygulayan koloniydi. Zamanla olması gereken oldu bu koloni büyüdü ve etnik çeşitliliğe sahip bir koloni olmuştu. Yani belirli bir güce sahip olmuş, artık palazlanmışlardı. Bu arada sömürgeci İngilteremiz Avrupa da o dönemde başının belası Fransa ile rekabet içerisinde o savaş senin bu savaş benim iktidar ve hakimiyet mücadelesi içinde. En son 1756-1763 tarihinde Yedi Yıl Savaşlarından çıkıyor ama bir çıkıyor ki borç gırtlağa dayanmış, ekonomi problemli, kayıplar had safhada. Bunları nasıl kapayacak bu sömürgeci ülke, e tabiki tüm sömürgecilerin yaptığı bir uygulamayla; vergi alacak ya da ek vergi getirecek. Bilmem size tanıdık geldimi ama günümüz şartlarını düşürseniz tanıdık gelecektir. İngiltere alıyor bu kolonileri karşısına siz diyor zaten güçlendiniz, şimdi ülke zor durumda sizi biz yarattık pamuk eller cebe diyor ve şeker vergisi, Pul vergisi ve çay vergisi adı altında bu kolonilere ek vergi yükleri getiriyor. Koloniler diyor ki ya sen zaten bizden vergi alıyorsun, hem bizi temsil etmiyorsun, buraya bizi attın ilgilenmedin, temsil olmadan vergi de olmaz diyip toptan isyana kalkıyorlar. Bunun sonucunda birçoğumuzun bildiği 1776 yılında o meşhur bağımsızlık bildirgesi okunuyor ve iç savaş başlıyor.
![]() |
Orjinal Bağımsızlık Bildirgesi (1776)https://www.facebook.com/ |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder